PROGRAM EDUKACYJNY I WYCHOWAWCZY
PEDAGOGIKA MARII MONTESSORI
realizowany w Przedszkolu nr 5 – Integracyjnym w Nysie
Pedagogika Marii Montessori daje dziecku szansę wszechstronnego rozwoju:
– fizycznego,
– duchowego,
– kulturowego i społecznego;
– wspiera jego spontaniczną i twórczą aktywność.
Pedagogika Montessori odpowiada na potrzeby dzieci. Skupia się na dziecku i jego potrzebach, w perspektywie przygotowania go do samodzielnego życia, w zgodzie ze sobą. Nie uczy wiedzy, lecz pokazuje, w jaki sposób wiedzę pozyskać i w jaki sposób wykorzystać ją do własnych potrzeb. Stawia na kreatywność, zamiast uczyć na pamięć. Uczy myślenia i radzenia sobie w zmieniającej się rzeczywistości, za każdym razem pozwalając samodzielnie rozwiązać napotkane problemy. Uczy młodych ludzi, jak radzić sobie w życiu i szukać odpowiedzi na stawiane pytania. Pielęgnuje i rozwija u dzieci poczucia obowiązku, poczucia własnej wartości, pewność siebie i samodyscyplinę. Pozwala doświadczać otaczający świat zmysłami, co pozwala dziecku go rozumieć.
Cele i założenia pedagogiki M. Montessori
Cele pedagogiki Montessori:
Pedagogika Montessori pomaga w rozwijaniu indywidualnych cech osobowości, w formowaniu prawidłowego charakteru, zdobywaniu wiedzy, umiejętności szkolnych i współdziałania.
Cele te realizowane są poprzez pomoc dziecku w:
- rozwijaniu samodzielności i wiary we własne siły,
- wypracowaniu szacunku do porządku i do pracy,
- wypracowaniu zamiłowania do ciszy i w tej atmosferze do pracy indywidualnej i zbiorowej,
- osiąganiu długotrwałej koncentracji nad wykonywanym zadaniem,
- wypracowaniu postaw posłuszeństwa opartego na samokontroli, a nie na zewnętrznym przymusie,
- uniezależnieniu od nagrody,
- formowaniu postaw wzajemnej pomocy bez rywalizacji,
- szacunku dla pracy innych,
- rozwijaniu indywidualnych uzdolnień i umiejętności współpracy,
- osiąganiu spontanicznej samodyscypliny wynikającej z dziecięcego posłuszeństwa.
Zadania pedagogiki Montessori: | |
uczenie przez działanie: | dzieci zdobywają wiedzę i praktyczne umiejętności poprzez własną aktywność, w przemyślanym środowisku pedagogicznym, przy współpracy z nauczycielami |
samodzielność: | dzieci swobodnie wybierają rodzaj, miejsce, czas i formę pracy (indywidualną lub z partnerem) przy zachowaniu reguł społecznych. Rozwijają indywidualne uzdolnienia i uczą się realnej oceny swoich umiejętności. |
koncentracja: | dzieci ćwiczą dokładność i wytrwałość przy wykonywaniu konkretnych zadań. |
lekcje ciszy: | dzieci uczą się współpracować w cichych zajęciach indywidualnych i grupowych. |
porządek: | dzieci zdobywają umiejętność przestrzegania zasad porządku w otoczeniu i swoim działaniu. |
społeczne reguły: | dzieci zróżnicowane wiekowo mogą być łączone w grupy, sprzyja to wymianie wzajemnych zdolności i umiejętności. Dzieci uczą się przestrzegać reguł: nie rań, nie niszcz, nie przeszkadzaj. |
obserwacja: | jest kluczem dorosłych do poznania świata dziecka. Nauczyciel z szacunkiem i uwagą obserwuje postępy i trudności dziecka, jest jego przewodnikiem. |
indywidualny tok rozwoju każdego dziecka: | dziecko jest serdecznie przyjęte, znajduje uwagę i indywidualną opiekę nauczyciela. Pracuje według własnego tempa i możliwości, podejmując zadania, do których jest już gotowe. |
Zajęcia rewalidacyjne indywidualne odbywają się w sali, która jest ważną częścią Pedagogiki Montessori bo wyposażona jest w oryginalny zestaw pomocy dydaktycznych zwany Materiałem Montessori. Dzieci niepełnosprawne są zapraszane w trakcie zorganizowanych zajęć dwa razy w tygodniu oraz w różnych spontanicznych sytuacjach w ciągu dnia. Zajęcia prowadzone są przez pedagoga korekcyjnego. Stałą częścią jest aktywność twórcza i edukacyjna z pobudzającym rozwój materiałem Montessori. Podstawy programowe wychowania przedszkolnego prowadzone są przez zajęcia tematyczne. Pedagogika Montessori ma nieograniczone możliwości twórcze i poznawcze.
Program edukacyjny i wychowawczy oparty jest na podstawie programowej MEN.
Materiał Montessori można podzielić na pięć kategorii:
- Materiał do ćwiczeń z praktycznego życia – związany z samoobsługą, troską o środowisko, zwyczajami i normami społecznymi.
- Materiał sensoryczny – rozwijający poznanie zmysłowe, służy pobudzaniu aktywności umysłowej.
- Materiały do nauki języka, matematyki, kultury i innych dziedzin wiedzy.
- Materiały artystyczne związane z ekspresją muzyczną, plastyczną i zręcznościową dziecka.
Wszystkie materiały są uporządkowane tematycznie i łatwo dostępne – umieszczone w zasięgu ręki dziecka. Nauczyciel jest pośrednikiem pomiędzy otoczeniem i dzieckiem, pomaga dziecku samodzielnie odkrywać rzeczywistość.
Bardzo ważne w metodzie Montessori jest otoczenie, w którym przebywa dziecko. Może ono wspomagać w pełni harmonijny rozwój osobowości dziecka – sprawia, że czuje się ono szczęśliwe i radosne; szybko i chętnie się uczy. Respektuje kolejne fazy zainteresowań, związane z rozwojem dziecka.
Tak zwane dzieci montessoriańskie są :
- skoncentrowane na swoich zadaniach
- dążące do samodzielności
- budujące wiarę w siebie
- z ufnością patrzące na świat
- są odpowiedzialne
- umiejące współczuć drugiemu
- chętne do pomocy
- wykazujące się dużą inicjatywą społeczną
- to dzieci pełne cierpliwości
- niepoddające się w swoich staraniach
- dzieci, które wiedzą czym jest szacunek i honor i umiejące to wyrazić wobec siebie i innych.
Pedagog Halina Misiarz